Δε ζυγιάζω, δε μετρώ, δε βολεύομαι! Ακολουθώ το βαθύ μου χτυποκάρδι...

Νίκος Καζαντζάκης, Ασκητική


Τετάρτη 10 Ιουνίου 2020

Όταν ανακαλύπτεται ο Ελ Γκρέκο


Ήταν αρχές  Γενάρη του 1902....
Η νέα χρονιά ξεκινάει για τη φιλότεχνη κοινή γνώμη της Ισπανίας με μια εντυπωσιακή έκθεση στο Πράδο της Μαδρίτης. Ο νέος διευθυντής, Χοσέ Βινιέγκρα, παρουσιάζει τα έργα του Έλληνα ζωγράφου Ελ Γκρέκο ("Ο Έλληνας"), κατά κόσμο Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614), που γεννήθηκε στην Κρήτη.

Για τους περισσότερους επισκέπτες του Πράδο η παραπάνω έκθεση σημαίνει την πρώτη συνάντηση με τα έργα του δασκάλου, ο οποίος τύγχανε μεγάλης εκτίμησης από τους σύγχρονούς του, αλλά, στη συνέχεια, επισκιάστηκε η καλλιτεχνική του δημιουργία. Το 1881, μάλιστα, ο τότε διευθυντής του Πράδο, Φρεντερίκο ντε Μαντράτσο, παραπονούνταν ότι δεν του επέτρεπαν ν' απομακρύνει από τους χώρους του μουσείου τις "παράλογες καρικατούρες" του δασκάλου.

Η ζωγραφική του Ελ Γκρέκο προβλημάτισε τον καλλιτεχνικό κόσμο. Στην τεχνοτροπία του συγκεράζονται τα στοιχεία της βυζαντινής τεχνικής, όπως, π.χ. η τάση για το επίπεδο, με εκείνα της ιταλικής, και κυρίως της βενετσιάνικης, από την οποία ο δημιουργός αφομοίωσε τα φωτεινά χρώματα και τα εμπλούτισε με σκοτεινούς χρωματισμούς. Η ισπανική επιρροή εκδηλώνεται στο μυστικιστικό και ταυτόχρονα ρεαλιστικό χαρακτήρα των μορφών του. Παρ' όλες τις επιρροές, όμως, το έργο του Ελ Γκρέκο διατήρησε τον αυτοδύναμο χαρακτήρα του, ο οποίος καθιστά προβληματική, ως σήμερα, την τεχνοϊστορική ταξινόμηση του δασκάλου. Σαφές είναι, ότι ο Ελ Γκρέκο κατέλιπε πίνακες πλήρους θρησκευτικής εκστατικότητας. Επίσης χαρακτηριστικό της τεχνικής των πορτρέτων του είναι η εξαϋλωση των μορφών. Στα γνωστότερα έργα του ανήκουν οι πίνακες: "Λαοκόων", "Άποψη του Τολέδου" και "Ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής".


Από το χρονικό του 20ού αιώνα





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου