"Ένας καινούργιος χρόνος. Τι μας περιμένει; Τι θα μας φέρει; Όνειρα, φιλοδοξίες, έρωτες, αινίγματα.
Κι ω φτωχά ημερολόγια που ύστερα από τόσες γιορτές τελειώνετε τις μέρες σας μέσα σ’ ένα ρείθρο".
Τάσος Λειβαδίτης Ιανουάριος (Από τη συλλογή «Τα Χειρόγραφα του φθινοπώρου»
Στίχοι: Γεράσιμος Ευαγγελάτος
Ένα αεράκι θα φυσήξει στην Αθήνα θα ταξιδέψουμε ξανά σ' εκείνα με μια ανάγκη σα μεγάλη πείνα για τη χαμένη μας ισχύ Ένα αεράκι θα μας φέρει κάτι που 'χουμε κρύψει κάτω απ' το κρεβάτι αφού μοιράσαμε με το κομμάτι ό,τι μπορεί κι ανησυχεί Ένα αεράκι σε σκόρπια φύλλα και ζωές θα δώσει λύση... από ένα τόσο δα μικρό παραθυράκι που κάποιος ξέχασε να κλείσει Ένα αεράκι ξαφνική ανάσα θα 'ρθει και θα αλλάξει τις γραμμές του χάρτη ένας Γενάρης αγκαλιά στο Μάρτη κι εμείς θα ψάχνουμε παλτό Ένα αεράκι θα μας πει την ιστορία σα μια μεγάλη και τυχαία συγκυρία κι εμείς θα μπούμε τη μεγάλη τιμωρία γιατί δεν έχουμε εαυτό...
"A οι νύχτες του Γενάρη αυτουνού,
που κάθομαι και ξαναπλάττω με τον νου
εκείνες
τες στιγμές και σ’ ανταμώνω,
κι ακούω
τα λόγια μας τα τελευταία κι ακούω τα
πρώτα.
Aπελπισμένες νύχτες του Γενάρη
αυτουνού,
σαν φεύγ’ η οπτασία και μ’
αφήνει μόνο.
Πώς φεύγει και διαλύεται
βιαστική —
πάνε τα δένδρα, πάνε οι
δρόμοι, πάν’ τα σπίτια, πάν’ τα
φώτα·
σβήνει και χάνετ’ η μορφή σου
η ερωτική".
|
Γενάρης 1904-Κωνσταντίνος-Π- Καβάφης (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Οι νύχτες του Γενάρη Στίχοι:Ηλίας Κατσούλης Μουσική:Παντελής Θαλασσινός Οι νύχτες του Γενάρη έχουν στόμα Οι μέρες του Γενάρη έχουν μάτια Ο χρόνος του Γενάρη γκρίζα δάφνη |
"Για σένα ο μήνας θα ’ναι πάντα ο πρώτος·
οι ατέλειες στο πορτραίτο –
το τεθλιμμένο βλέμμα
η αμήχανη σύσπαση των χειλιών –
σε αφήνουν αδιάφορη.
Στην πολύχρωμη σιωπή
της αγαπημένης σου βραδιάς
(χρυσά έλατα, πορσελάνινες κούπες)
γιόρτασα την ακινησία του χρόνου.
Οι αγγελιαφόροι φορώντας μάσκες και περούκες
χορεύουν με τους ζωντανούς.
Σκοτείνιασε νωρίς."
Χάρης Βλαβιανός, «Παραμονή» (Από τη συλλογή «Adieu», εκδ. Νεφέλη, 1996. Συγκεντρωτική έκδοση «Η εύθραυστη επικράτεια των λέξεων», εκδ. Νεφέλη, 2013)
"Αγάπες πρώιμες, όψιμες, αλαργινοί καιροί,
τώρα και χτες, πληγές χαρές, ω ριζικά του κόσμου,
κ’ εσείς που κάπου ζήσατε, και λιώνετε νεκροί,
κ’ εσείς με μάτια ολάνοιχτα που ζείτε ακόμα εμπρός μου,
πατρίδα μου, πατρίδες μου, θύμησες, τόποι, νιάτα,
κ’ εσείς ονείρατα άστρεχτα, κ’ η ελπίδα εσύ, και ο τρόμος
κ’ η ορμή, κ’ εσείς που απάντησα και σύντυχα στη στράτα,
ή καβαλάρης στης ζωής το διάβα ή πεζοδρόμος,
καρποί που μαραγκιάσατε κ’ εσείς βλαστοί δροσάτοι,
φαντάσματα και πλάσματα, χαρίστρα μου η ψυχή.
Της ρήγισσας Πρωτοχρονιάς μεστό είναι το παλάτι,
διάπλατα σας ανοίγεται, και πλούσιοι και φτωχοί.
Ρήγας κ’ εγώ, στο ερημικό νησί μου πάντα, ορίζω
το θησαυρό που δίνεται, και δε θε να στερέψει.
-Ξένοι, δικοί μου, φίλοι μου και οχτροί μου, σας χαρίζω
τη λυρική μου σκέψη!"
Κωστής Παλαμάς, Ρήγισσα Πρωτοχρονιά
(Κ. Παλαμάς, Άπαντα- Η πολιτεία και η μοναξιά, εκδ. Γκοβόστης)
Serenade for Strings, Op. 48: III. Elegia
Του Γενάρη το ηλιοβασίλεμα-Γεώργιος Δροσίνης
Deux Arabesques, L. 66: No. 1 in E Major, Andantino con moto
Με ένα ποίημα, για το καλό, συνήθιζε να ξεκινά ο Γιάννης Ρίτσος (1909-1990) τη νέα χρονιά. Στο Αρχείο Ρίτσου στα Ιστορικά Αρχεία του Μουσείου Μπενάκη (ΙΑΜΜ), ο ερευνητής θα ανακαλύψει αρκετά ποιήματα με ημερομηνία 1 Ιανουαρίου.
Γραμμένα σε πρόχειρα σημειωματάρια, με σχόλια, διορθώσεις και διαγραφές, μεταφέρονται αργότερα με επιμέλεια και με την κοσμημένη βυζαντινή χειρογραφή του Ρίτσου σε πανόδετα τετράδια ή σε αυτοσχέδια βιβλιαράκια με σκληρό χάρτινο εξώφυλλο φιλοτεχνημένα σχολαστικά από το χέρι του ποιητή-ζωγράφου, με τρόπο αποκαλυπτικό για τη λειτουργία των μηχανισμών της ποιητικής του. Από τα τελευταία του ποιήματα, συγκινητικό στην πρώτη του γραφή, είναι το «Νύχτωσε», γραμμένο στην Αθήνα την 1.1.88:
Ακόμη ένας χρόνος… είπε·