Το ρεμπέτικο τραγούδι στα χρόνια της κατοχής

Πολλοί ήταν οι ρεμπέτες που με την κήρυξη του πολέμου προσπάθησαν να εμψυχώσουν τον ελληνικό λαό με τα τραγούδια τους. Ανάμεσα σ'αυτούς ο Μάρκος Βαμβακάρης με το τραγούδι "Μουσολίνι άλλαξε γνώμη", ο   Παναγιώτης Τούντας με το "Άκου Ντούτσε μου τα νέα". Αλλά και κατά την διάρκεια της κατοχής  έγραψαν τραγούδια, εξυμνώντας τα κατορθώματα των αντιστασιακών οργανώσεων, όπως του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ, περιγράφοντας  ταυτόχρονα τα γεγονότα της κατοχής , την πείνα και όλη την καταχνιά που επικρατούσε εκείνη την ζοφερή εποχή. 

Ο Μιχάλης Γενίτσαρης, ο νεότατος τότε Γενίτσαρης γράφει τον Σαλταδόρο...

Ο Μπαγιαντέρας, αν και τυφλός, στιγμή δεν χάνει το θάρρος του και γράφει το τραγούδι "Στη σκλαβωμένη Ελλάδα μας"...

Ο Βασίλης Τσιτσάνης ένα ακόμη τραγούδι με τίτλο "Αιώνες πέρασαν "

Κατά τη διάρκεια, όμως, της κατοχής πολλοί ήταν δημιουργοί του ρεμπέτικου που άφησαν την τελευταία τους πνοή.

Ο Παναγιώτης Τούντας που αρρώστησε και πέθανε στις 23.5.1943

Ο Βαγγέλης Παπάζογλου που τον χτύπησε η φυματίωση. Πέθανε στις 27.6.1943.

Ο Σκαρβέλης Κώστας που πέθανε στις 8.4.1942 από την πείνα στη μικρή του κάμαρη.

Ο Γιώργος Κάβουρας που κυνηγημένος από τους Ιταλούς, πέθανε στα 37 του χρόνια στις 17.3.1943 από εγκεφαλικό.

Ο Δελλιάς Ανέστης που υπέκυψε στις ψυχότροπες ουσίες σε συνδυασμό με τις κακουχίες της κατοχής, άφησε την τελευταία του πνοή το 1944 σε ηλικία μόλις 32 χρονών.

Ο Εϊζιρίδης (Γιοβάν Τσαούς) και η γυναίκα που πέθαναν από δηλητηρίαση το 1942. Λέγεται ότι έφαγαν ψάρια από τα σκουπίδια.

Ο Διαμαντίδης Αντώνης (Νταλγκάς) ενώ ξέφυγε από την σκλαβιά των Τούρκων,  μαράζωσε από τη δεύτερη σκλαβιά. Έφυγε απ' τη ζωή στις 18.12.1944.

Ο Κωστής Μπέζος σε ηλικία 37 ετών έφυγε απ' τη ζωή στις 14.1.1943 και η Μαρίκα Παπαγκίκα στις 2.8.1943. Επίσης έφυγαν και δύο μεγάλοι συνθέτες του "ελαφρού" τραγουδιού. Ο ένας στις 9.8.1941 και ήταν ο Νίκος Χατζηαποστόλου και ο άλλος στις 29.8.1944 και ήταν ο Αττίκ . Σκληρή όμως ήταν η μοίρα του Στάθη Μάστορα, του συνθέτη της Ριρίκας που εκτελέστηκε απ' τους Γερμανούς στην Κρήτη στις 14.9.1943.

Στη  διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, αν και γράφτηκαν πολλά τραγούδια, για ευνόητους λόγους δεν ηχογραφήθηκε κανένα. Φυσικά, πολλοί ήταν και οι δημιουργοί που βρέθηκαν σε διάφορους τόπους εξορίας αλλά και σε φυλακές. Ανάμεσα σ' αυτούς ήταν ο Μοσχονάς Γιάννης, ο Κυριαζής Γιάννης, αλλά ο Μπιθικώτσης, ο οποίος εκεί στην Μακρόνησο είχε την τύχη να γνωρίσει τον Μίκη Θεοδωράκη.