Μια ξεχασμένη Ελλάδα...!

Εκεί στον Ιταλικό νότο,  στην περιοχή της Απουλίας και της Καλαβρίας υπάρχει μια άλλη Ελλάδα, εντελώς ξεχασμένη. Μια Ελλάδα που μιλά και τραγουδά τους καϋμούς της με την πιο γλυκιά και τρυφερή ελληνική, την Γκρίκο ή αλλιώς Κατωιταλιώτικη. Όλα ξεκίνησαν στα τέλη του 8ου π.Χ. αιώνα όταν Έλληνες άποικοι εγκαταστάθηκαν στα ανατολικά παράλια της Σικελίας και της Κάτω Ιταλίας, χαρίζοντας σε αυτό το ελληνικό τμήμα το όνομα Μεγάλη Ελλάδα. Οι μεταναστεύσεις πληθυσμών στην Κάτω Ιταλία συνεχίστηκαν και μετά από την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453. Πρωταρχικό ρόλο σ' αυτό έπαιξε το γεγονός ότι σε σ' αυτά τα μέρη οι Βυζαντινοί βρήκαν πολλά σημαντικά κατάλοιπα ελληνικών πληθυσμών, οι οποίοι αποδέχτηκαν τη βυζαντινή κυριαρχία. Άλλωστε, οι συχνές επιδρομές των Σαρακηνών πειρατών κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους συνέβαλαν στις μετακινήσεις αυτές των πληθυσμών, όπως αποδεικνύουν και οι λαϊκές παραδόσεις των ελληνόφωνων. Η Ελληνόφωνη περιοχή της Καλαβρίας τον 16ο αιώνα μ.Χ. απλωνόταν σε όλη τη Νότια Ιταλία. Οι αποικίες που ιδρύθηκαν στην Κάτω Ιταλία, ο Τάρας, το Ρήγιο, η Κύμη, η Ελέα, η Ηράκλεια, η Ποσειδωνία, η Σύβαρις, ο Κρότων και άλλοι, από αποίκους διαφόρων περιοχών της μητροπολιτικής Ελλάδας, ήκμασαν επί αιώνες σε όλους τους τομείς των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών.

Η ξεχασμένη, λοιπόν, αυτή Ελλάδα είναι τα ελληνόφωνα χωριά της Απουλίας  που βρίσκονται νότια της πόλης Λέτσε και είναι η Καλημέρα, το Μαρτάνο, το Καστρινιάνο ντέι Γκρέτσι,κ το Μαρτινιάνο, το Τζολίνι, το Σολέτο, η Στερνατία και το Μελπινιάνο, και  της Καλαβρίας που βρίσκονται βορειοδυτικά του Ρέτσιο, σε μια από τις πιο πτωχές περιοχές όλης της Ευρώπης. Τα χωριά αυτά είναι: Αμυγδαλέα, το Γκαλλιτσιανό, η Μπόβα, το Ροκαφόρτε ντελ Γκρέκο, το Ροχούντι, το Πεντιτάτιλο και το χωριό του Ροχούντι.

Τα ελληνόφωνα αυτά χωριά είναι ιδιαίτερα γνωστά για τη μουσική τους παράδοση. Τα ελληνόφωνα τραγούδια του Σαλέντο τραγουδιούνται με δύο φωνές, περιλαμβάνουν νανουρίσματα, μοιρολόγια, τραγούδια της δουλειάς και της αγάπης αλλά και τραγούδια τα λεγόμενα ταραντέλα πίτσικα. Όλα είναι με συνοδεία κιθάρας, ταμπορέλο, οργανέτο και ακορντεόν.

Να, ένα τραγούδι τρυφερό, μια γλυκιά μελωδία, που πάντα θα μας ενώνει με την "ξεχασμένη" αυτή Ελλάδα...!

Τραγούδι αγάπης('ματινάτα')από τα πιό αγαπητά στις ελληνόφωνες κοινότητες του Σαλέντο.
Καληνύφτα
Τί έν γκλυτσέα τούτη νύφτα τ'εν ώρια
ιβώ έ πλώνω πεντσέοντα σέ σένα
εις τή φενέστρα ά τήν αγάπη μου
τής καρδιάς μου σού νοίφτω τήν πένα.
Ιβώ έ πλώνω πενσέοντα σέ σένα
τσέ γιά σένα ψυχή μου αγαπώ
μά πού πάω πού σύρνω πού στέω
εις τήν καρδιά μου πάντα σένα βαστώ.
Καί σού μάι μ'αγάπησε ώρια μου
έ σού πόνησε μάι άσσε μένα
είττα χείλη σου έν άνοιτσε μάι
πεί τά λόγια τσ'αγάπης βλοημένα.
Κ'είττ'αμμάι σου,άτσε μάγο γκλυτσέο
έν ανοίτσε μάι γιά μένα φτεχό
μά πού πάω,πού σύρνω ,πού στέω
εις τήν καρδιάν μου πάντα σένα βαστώ