Το φαινόμενο Μότσαρτ
Απ' τα έξη παιδιά που είχε αποχτήσει ο Λεοπόλδος Μότσαρτ, συνθέτης και δεύτερος αρχιμουσικός του παρεκκλησιού της Αρχιεπισκοπής του Σάλτσμπουργκ, γεννημένα κάτω από αντίξοες συνθήκες- άγνοια στοιχειωδών κανόνων της υγιεινής και υποσιτισμός - μόνο τη Νάννερλ είχε ξεχάσει στο πέρασμά του ο Χάρος. Ίσως η Τέχνη, τότε, κρίνοντας ότι έπρεπε να πάρει τέλος πια η περίοδος των δοκιμασιών του θεοσεβούμενου Λεοπόλδου, να είπε ότι ήταν καιρός να στείλει στον καλό καθολικό πατέρα ένα δώρο, ένα ιδιοφυές παιδί. Έτσι γεννήθηκε ο Βόλφγκανγκ-Γιόχαν-Χρυσόστομος-Αμαντέους, που το διάβα του στον φθαρτό μας τούτο κόσμο ήταν τόσο ανάλαφρο, ώστε δεν το πρόσεξε κανείς - αντίθετα με ό,τι στάθηκε το έργο του: κτήμα της αθανασίας.
Το παιδί - θαύμα που το 1762, σε ηλικία μόλις έξη χρονών, είχε κιόλας θέσει στην κρίση του πατέρα του την πρώτη του σύνθεση, ένα μενουέττο- πού να βρει χρόνο για παιχνίδια; Μόλις ο φτωχός Λεοπόλδος Μότσαρτ κατάλαβε ότι η τύχη του είχε χαρίσει έναν πακτωλό, ήταν επόμενο να μη σκεφθεί άλλο απ' την εκμετάλλευσή του. Έτσι αρχίζει η μεγάλη καλλιτεχνική πορεία του Αμαντέους Μότσαρτ. Απ' το Μόναχο, τη Βιέννη, το Παρίσι, το Λονδίνο, την Ολλανδία, περνά ένα ολόλαμπρο αστέρι, που σκορπάει την ακτινοβολία του στο μουσικό στερέωμα.
"...Κι' απ' τα καταθλιμμένα μέτωπα,
ίσως τα πιο ρυτιδωμένα,
σβύνονται οι ρυτίδες μονομιάς, σαν το παιδί φανεί
αθώο και χαρούμενο" Οι στίχοι αυτοί του Βίκτωρος Ουγκώ ίσως να δίνουν κάποια ερμηνεία στο "θαύμα Μότσαρτ
Είναι γνωστό, ότι οι μεγαλύτεροι μελετητές της μουσικής ασχολήθηκαν με το έργο του Μότσαρτ, μάλιστα τόσο πολύ, όσο δεν έγινε με κανέναν άλλο μουσουργό. Ίσως γιατί ήθελαν να εξηγήσουν, να δώσουν μια λύση στο άλυτο πρόβλημα της πολυμορφίας του. Το μουσικό δαιμόνιο του Μότσαρτ χαρακτηρίζεται από μια ανυπέρβλητη συνθετική και προσαρμοστική ικανότητα, μεγάλης αξίας. Κι αυτό γιατί μπόρεσε, ίσως καλύτερα από κάθε συνθέτη, σ' οποιοδήποτε είδος μουσικής να αφομοιώσει και να εναρμονίσει, τις πιο αντιφατικές και ποικιλόμορφες επιδράσεις της τέχνης αυτής, ώστε να παρουσιάσει ένα αναμφισβήτητα ομοιόμορφο έργο.
Πέθανε μια νύχτα όπου η θύελλα μαίνονταν και η βροχή και το χιόνι εναλλάσσονταν πάνω απ' τη σκοτεινή πόλη της Βιέννης. Ήταν 5 Δεκέμβρη του 1791. Θάφτηκε στο λάκκο των φτωχών.
Ο ίδιος ο κόσμος που τον περιτριγύρισε, τον σκότωσε. Ο τρόπος του κόσμου απέναντί του, που τον παραγκώνισε και τον άφησε να χαθεί, δεν αποτελεί παρά ένα σύμβολο της εποχής. Αλλά μήπως οι άνθρωποι γίνανε καλύτεροι από τότε μέχρι σήμερα; Ποιος μπορεί να μας πείσει και τι εγγύηση μας δίνει; Τι θα απογινόταν αν στις μέρες μας ζούσε ένας Μότσαρτ; Ίσως να ήταν ένας ανάπηρος πολέμου, ίσως πάλι ένας άστεγος, που να περίμενε στην ουρά να φάει στα διάφορα συσσίτια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου